ĆWICZENIA EWAKUACYJNE, BHP, P.POŻ - W ZAKŁADZIE
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Praca i Zdrowie
Æwiczenia ewakuacyjne - kłopotliwy obowi±zek czy co¶ znacznie wiêcej?
04.11.2009
Tragiczne wydarzenia z przed o¶miu lat, w wyniku których runêły wie¿e World Trade Center w Nowym
Jorku, kosztowały ¿ycie blisko 3 tysiêcy ludzi. To z jednej strony ogromna liczba, ale je¿eli wzi±æ pod
uwagê, ¿e ka¿dego dnia w obu tych budynkach przebywało jednocze¶nie nawet 25 tysiêcy osób, to
sprawn± ewakuacjê i uratowanie ludzi nale¿y oceniæ jako niew±tpliwy sukces słu¿b ratowniczych.
Dlaczego było to mo¿liwe?
Odpowied¼ jest stosunkowo prosta. Zadziałały tu trzy elementy. Pierwszy, to znakomicie zaprojektowana
konstrukcja wie¿, które pomimo ogromnych uszkodzeñ mechanicznych bêd±cych skutkiem uderzenia
wa¿±cych po blisko 200 ton samolotów, eksplozji i po¿aru podsycanego tysi±cami litrów wylanego do
wnêtrza budynków paliwa, wytrzymały jeszcze kilkadziesi±t minut. Drugi, to powszechny w USA nawyk
¶cisłego przestrzegania przepisów przeciwpo¿arowych bêd±cy efektem bezwzglêdnej reakcji słu¿b
porz±dkowych na ka¿de zauwa¿one zaniedbania. I trzeci, to prowadzona ju¿ od przedszkola nauka
zachowania siê w sytuacjach zagro¿enia. Nawet najmłodsze dzieci, na pocz±tku ka¿dego roku szkolnego,
odbywaj± cykl szkoleñ, teoretycznych i praktycznych, prowadzonych oczywi¶cie w formie i sposobie
przekazu dostosowanym do wieku, polegaj±cy na nauce samodzielnego reagowania na ustalony sygnał
alarmowy, wpojenia obowi±zku natychmiastowego i bezdyskusyjnego wypełniania poleceñ opiekunów
oraz zbiórki po ewakuacji w okre¶lonym, ustalonym wcze¶niej miejscu. Cykliczne szkolenia w tej
dziedzinie przechodz± te¿ nauczyciele i cały personel pomocniczy placówek o¶wiatowych.
Wy¶miane lekcje przysposobienia obronnego
Tymczasem w Polsce jedynym obowi±zkowym szkoleniem zahaczaj±cym o tê bran¿ê jest szkolenie
wstêpne oraz powtarzane raz na kilka lat szkolenia okresowe z zakresu bhp, w których czas przeznaczony
na bardzo szeroko pojêt± tematykê bezpieczeñstwa wynosi, zgodnie z ramowymi programami, zaledwie
od jednej do dwóch godzin lekcyjnych. Prowadzone w latach siedemdziesi±tych i osiemdziesi±tych
ubiegłego stulecia próbne ewakuacje w ramach lekcji przysposobienia obronnego i æwiczeñ powoływanych
w wiêkszych zakładach pracy formacji Obrony Cywilnej zostały po zaistniałych w 1989 roku przemianach
ustrojowych nie tylko zaniechane, ale wrêcz wy¶miane jako zbyteczny relikt niechlubnej przeszło¶ci. Tych
kilka lat zaniedbania spowodowało lukê, któr± opornie i powoli zacz±ł wypełniaæ wprowadzony dopiero w
2003 roku obowi±zek organizowania praktycznego sprawdzenia warunków ewakuacji, czyli mówi±c
pro¶ciej - æwiczeñ ewakuacyjnych. Niestety, opór materii okazał siê na tyle silny, ¿e obowi±zek ten
wprowadzono jedynie w odniesieniu do obiektów, w których mo¿e przebywaæ ponad 50 stałych
u¿ytkowników, a same æwiczenia musz± byæ przeprowadzane nie rzadziej ni¿ raz na... dwa lata!
Wprawdzie istnieje nakaz powiadamiania o takich æwiczeniach wła¶ciwego miejscowo komendanta
Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej, ale nie s±dzê, aby którakolwiek jednostka PSP prowadziła ich ewidencjê lub
wyci±gała jakiekolwiek konsekwencje wobec osób w ogóle lekcewa¿±cych ów obowi±zek. Do tego, w my¶l
ironicznej zasady „Polak potrafi”, w celu maksymalnego uproszczenia wykonania
obowi±zku, wcale nie s± rzadkie przypadki organizowania tych æwiczeñ w okresie szczytu urlopowego,
kiedy w obiekcie przebywa minimalna liczba pracowników. Pewn± jaskółk±, daj±c± nadziejê na pozytywne
zmiany, była wprowadzona w styczniu tego roku nowelizacja Kodeksu pracy, nakazuj±ca pracodawcom
zatrudnianie specjalistów w dziedzinie ochrony przeciwpo¿arowej. Niestety, pod wpływem szumu
medialnego, wznieconego przez niektórych, za wszelk± cenê szukaj±cych taniej popularno¶ci
dziennikarzy, lituj±cych siê nad kieszeni± pracodawców zobowi±zanych do pokrywania kosztów szkolenia
inspektorów ppo¿., politycy w kolejnej, lipcowej nowelizacji Kodeksu pracy, bardzo szybko obowi±zek ten
uchylili, pozwalaj±c powierzaæ te niezwykle odpowiedzialne zadania osobom bez jakichkolwiek kwalifikacji
(sic!), nie mówi±c ju¿ o predyspozycjach pozwalaj±cych w krytycznej chwili zapanowaæ nad
zdezorientowanym czy spanikowanym tłumem.
A problematyka szybkiej i przebiegaj±cej bez zakłóceñ ewakuacji budynków czy innych obiektów
u¿yteczno¶ci publicznej nie jest wcale taka prosta. Aby w sytuacji zagro¿enia obiekt mógł byæ szybko i
sprawnie opuszczony przez ludzi, musi byæ spełnionych szereg warunków.
Trzy grzechy główne
Po pierwsze, w¶ród objêtych ewakuacj± osób potrzebna jest dobra wola, zrozumienie powagi sytuacji,
¿elazna dyscyplina, a przede wszystkim ¶wiadomo¶æ ewentualnych skutków zagro¿enia. Niestety, osoby
nieprzeszkolone w zakresie zagro¿eñ, w sytuacji gdy to zagro¿enie nie jest bezpo¶rednio widoczne,
zwyczajnie je lekcewa¿±. Przykładem mog± byæ alarmy spowodowane uzyskaniem informacji o
podło¿onym ładunku wybuchowym. Ka¿da próba alarmowego opró¿nienia kina, teatru czy hipermarketu
skutkuje w Polsce niepotrzebnymi i nic nie daj±cymi dyskusjami z ochron±. Podobny brak zrozumienia
Kreator PDF
Utworzono 8 July, 2010, 23:44
Praca i Zdrowie
prezentuj± te¿ niektórzy pracodawcy, uwa¿aj±c æwiczenia ewakuacyjne, a zwłaszcza propozycjê
powi±zania tych æwiczeñ ze stosownym, przeprowadzonym wcze¶niej szkoleniem, za zwyczajn± stratê
czasu.
Po drugie, bardzo wa¿ne jest wła¶ciwe przygotowanie obiektu do ewakuacji. Polega ono na wła¶ciwym
wytyczeniu, oznakowaniu i wyposa¿eniu w niezale¿nie zasilane o¶wietlenie dróg ewakuacyjnych. O ile w
obiektach nowych problem jest jako tako rozwi±zany (owe „jako tako” wynika z czêstego
ł±czenia o¶wietlenia bezpieczeñstwa z oznakowaniem ewakuacyjnym przy u¿yciu nieodpowiadaj±cych
Polskim Normom, a tym samym nie zawsze zrozumiałych i wła¶ciwie rozmieszczonych piktogramów), o
tyle namówienie wła¶cicieli starszych obiektów do zakupu i monta¿u lamp ewakuacyjnych graniczy niemal
z cudem. Przykładem mog± byæ choæby starsze budynki szkolne czy… ko¶cioły, które z punktu
widzenia przepisów s± przecie¿ obiektami kwalifikowanymi do najwy¿szej kategorii zagro¿enia ludzi ZL I.
Jeszcze jednym, czêsto popełnianym w Polsce grzechem, jest powszechne w budynkach biurowych
umieszczanie na korytarzach bêd±cych czê¶ci± drogi ewakuacyjnej szaf, kserokopiarek, chwilowo
zbêdnych biurek czy pudełek zawieraj±cych zapas papieru.
I wreszcie sprawa trzecia, najwa¿niejsza. wiêcej w numerze 11/2009
Kreator PDF
Utworzono 8 July, 2010, 23:44
[ Pobierz całość w formacie PDF ]