(2 stale oznaczanie [tryb zgodności]), PWR Politechnika Wrocławska, Materiałoznawstwo, Wykłady mat 2
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Definicje stal, staliwo, żeliwo
Stale
- stopy żelaza z węglem zawierające do 2,11 % węgla, przeznaczone do przeróbki
plastycznej.
Staliwa -
stopy żelaza z węglem zawierające do 2,11 % węgla, nie przerobione plastycznie,
lecz odlewane do form. Cechy staliw: gruboziarnistość, struktura Widmannstattena,
niejednorodność – skłonność do segregacji C, P, S.
Własności mechaniczne niższe niż stali o takiej samej zawartości węgla.
Obróbka cieplna w celu poprawy własności :
Obróbka cieplna w celu poprawy własności :
Wyżarzażanie: ujednoradniające, normalizujące i odprężające (dla dużych odlewów)
Żeliwa –
stopy żelaza z węglem zawierające powyżej 2,11 % węgla
Surówka
– produkt wielkiego pieca, półprodukt w wyrobie stali i żeliw.
Struktura ja w przypadku żeliw białych (zgodnie z wykresem Fe-Fe
3
C)
Odtlenianie stali
Odtlenianie stali: cel – usunięcie rozpuszczonego tlenku węgla CO
a) Dodanie pierwiastków o większym niż węgiel powinowactwie do tlenu
b) Zastosowanie próżni
Stal uspokojona - odtleniona manganem, krzemem i aluminium
nie zachodzą reakcje powodujące wydzielanie gazów
Stal półuspokojona – odtleniona manganem i aluminium
wydzielanie CO w końcowym etapie krzepnięcia
Stal nieuspokojona – odtleniona jedynie manganem
wydzielanie CO z chwilą wlania do wlewnicy
Zmniejszenie rozpuszczalności tlenu w stali podczas
Zmniejszenie rozpuszczalności tlenu w stali podczas
krzepnięcia jest przyczyną intensywnego wydzielania się CO,
powodującego tworzenie się pęcherzy i gwałtowne mieszanie
kąpieli
Przekroje wlewków ze stali:
a) Nieuspokojona b) Półuspokojona c) Uspokojona
Stale niestopowe – ogólna charakterystyka
Zawartość i rodzaj
domieszek
Zawartość węgla
domieszek
Właściwości stali
Ilość, kształt,
sposób rozmieszczenia
wtrąceń niemetalicznych
Stopień
odtlenienia
Stale niestopowe
Charakterystyka mikrostruktur
W temperaturze otoczenia struktury stali węglowych są następujące:
V
Przy zawartości węgla teoretycznie nie przekraczającej 0,008%, występuje struktura
ferrytyczna
V
Przy zawartości węgla 0,008-0,02%, na granicach ziaren ferrytu pojawiają się
V
Przy zawartości węgla 0,008-0,02%, na granicach ziaren ferrytu pojawiają się
wydzielenia cementytu trzeciorzędowego. Stopy nazywane są zwykle żelazem technicznym.
V
Stale o zawartości do 0,77% C noszą nazwę stali podeutektoidalnych. Ich struktura
składa się z dwóch składników, a mianowicie ferrytu i perlitu, przy czym w miarę wzrostu
zawartości węgla w stali wzrasta zawartość perlitu w strukturze. Strukturę określamy jako
ferrytyczno-perlityczną
lub
perlityczno-ferrytyczną
w
zależności
od
stosunku
obu
składników.
V
Stal o zawartości 0,77% węgla ma strukturę perlityczną i nosi nazwę stali
eutektoidalnej.
V
Stale o zawartości 0,77-2,11% węgla nazywają się stalami nadeutektoidalnymi i mają
strukturę składającą się z perlitu i cementytu wtórnego.
Stale niestopowe charakterystyka mikrostruktury i zastosowania
Ze względu na zastosowanie stale niestopowe dzieli się na konstrukcyjne
(do ok. 0,65%C)
i narzędziowe (powyżej 0,65%C do (praktycznie) około 1,7%C) .
W grupie stali niestopowych możemy wyróżnić gatunki:
•
Niskowęglowe (miękkie – do około 0,25%C) – gatunki spawalne
•
Średniowęglowe (półtwarde – od 0,25 od 0,65%C)
•
Wysokowęglowe (twarde – powyżej 0,65%C)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]