§ Pasek Mariusz - Paragraf 13, Kuciapka123
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
– 1 –
– 2 –
– 3 –
ZAMIAST WSTĘPU
str redakcyjna
DWIE ROZMOWY
Wojciech Jaruzelski i Zrnka Novak
Zrnka Novak: Muszê powiedzieæ, ¿e jako ko-
bieta – byæ mo¿e w³aśnie dlatego – jestem czasem
w k³opocie, gdy trzeba precyzyjnie określiæ
rolê wojska w socjalizmie. Mam świadomośæ,
¿e ¿yjemy w podzielonym świecie i ¿e socjalizm
na razie nie osi¹gn¹³ poziomu globalnego, jak
to przewidywa³ Marks. Znam zarówno koncepcjê
obronnej roli armii, jak i tezê o uzbrojonym
narodzie. Jednak¿e myślê, ¿e korzystnie by-
³oby dok³adniej objaśniæ wewn¹trzpolityczn¹
rolê wojska w socjalizmie.
Wojciech Jaruzelski: Jest to wa¿ny temat.
Charakter socjalistycznej armii, jej isto-
ta i funkcja ró¿ni¹ siê w sposób zasadniczy
od tych, które spe³nia armia w rz¹dzonych
przez bur¿uazjê pañstwach kapitalistycznych.
Zacznê mo¿e od strony organizacyjnej.
Na Zachodzie armie maj¹ w wiêkszości charak-
ter zawodowy. Na przyk³ad armia amerykañska
– 4 –
– 5 –
czy brytyjska s¹ w stu procentach armia-
mi zawodowymi. Armia francuska i RFN-owska
– to równie¿ w znacznym stopniu armie za-
wodowe. U nas jest inaczej – siedemdziesi¹t
procent to ¿o³nierze s³u¿by zasadniczej, któ-
rzy po spe³nieniu obywatelskiej powinności,
po dwóch latach, odchodz¹ do ¿ycia cywilnego.
Jest to sprawa niby formalna, ale jednocześnie
bardzo istotna, określa bowiem i przes¹-
dza organiczn¹ wiêź armii z ¿yciem narodu.
Jej serdeczn¹, powiedzia³bym, barwn¹ ilustra-
cj¹ jest odwiedzanie jednostek wojskowych
przez tysi¹ce ludzi, ca³e rodziny ¿o³nierzy
z okazji ró¿nego rodzaju uroczystości wojsko-
wych, jak na przyk³ad przysiêga wojskowa.
Ale oczywiście nie to jest najwa¿niej-
sze. Istota sprawy polega na tym, ¿e armia
w socjalistycznym pañstwie znajduje siê pod
ideowo-politycznym kierownictwem Partii klasy
robotniczej. ¯e jest wychowywana w duchu ide-
a³ów socjalizmu, w poczuciu s³u¿by narodowi.
¯e jej ofiarna, wykszta³cona i zdyscyplinowa-
na kadra stanowi jeden z czo³owych oddzia³ów
polskiej ludowej inteligencji.
Obok swej podstawowej funkcji zewnêtrznej,
to jest obrony granic, s³u¿by w obronie pokoju,
wojsko nasze spe³nia jednocześnie wiele zadañ,
które nie s¹ w ogóle znane w si³ach zbrojnych
pañstw kapitalistycznych. Na przyk³ad bardzo
szeroki udzia³ w ¿yciu gospodarczym. (...)
To samo dotyczy ¿ycia kulturalnego. Mo¿na
to równie¿ odnieśæ do wielu innych dziedzin.
A przede wszystkim jest to dobre wojsko.
Cieszy siê ono w spo³eczeñstwie tradycyjnie
du¿ym autorytetem i sympati¹. Dziedziczy sen-
tyment wyros³y z historii narodu pozbawionego
przez d³ugie lata swojej pañstwowości.
¯o³nierz polski to dla Polaka obroñca oj-
czyzny, synonim wysi³ku zbrojnego, walk
o niepodleg³ośæ, a tak¿e zwyciêstwa, czego
szczególnym wyrazem by³ nasz udzia³ w sztur-
mie i zdobyciu Berlina.
Wszystko to tworzy wiêź emocjonaln¹ spo³e-
czeñstwa z armi¹
1
.
Wojciech Jaruzelski i Leonard Bernstein
Leonard Bernstein: Trzeba by³o wielkiej od-
wagi, by wprowadziæ stan wojenny.
Wojciech Jaruzelski: Ja jestem ¿o³nierzem.
Leonard Bernstein: Czas ¿o³nierzy ju¿ mi-
n¹³
2
.
1
Wywiad Wojciecha Jaruzelskiego dla Zrnki Novak
, Warszawa 1987 s. 49-50.
2
„Gazeta Wyborcza” 1989 nr 85 s. 8.
– 6 –
– 7 –
PROLOG
Zamiast chleba i soli
Pierwszy przybył podchorąży Nawrocki.
– Rozbierać się! Ciuchy do wora! Damy nowe! – usłyszał na po-
witanie. – Ruchy, ruchy!
– A czy mogę zatrzymać...
– Macie się do mnie zwracać:
obywatelu kapralu
! A zatrzymy-
wać niczego nie wolno.
– Przepraszam.
– Mówi się:
obywatelu kapralu
!
– Obywatelu kapralu, przepraszam.
– Chodźcie za mną!
– Ale ja chciałem...
– Zero dyskusji!
Weszli do szatni. Trudno było dopatrzyć się tu wzorowego po-
rządku. Co prawda, przy ścianach w równych rzędach grzecznie
warowały wojskowe tornistry, ale na podłodze walała się sterta
mundurów, dresów, pasów i różnych innych rzeczy, które nazywane
są osprzętem umundurowania żołnierskiego.
– No, nagusie! Zdjąłeś już swoje łachy, teraz zakładaj nasze!
Ruchy, ruchy!
– Ale czy mogę...
– Jak się mówi?
– Obywatelu kapralu, czy mogę zostawić sobie slipki?
– 8 –
– 9 –
[ Pobierz całość w formacie PDF ]